صنعت گردشگری از آن دست حوزه‌هایی است که تا خلاقیت و ایده‌پردازی در آن تمامی ندارد. تا پیش از شیوع ویروس کرونا، آمار و ارقامی که از رشد کسب و کارهای این صنعت و درآمدزایی آن برای کشورهای مختلف منتشر می‌شد، هوش از سر هر کسی می‌ربود. با سقوط تاریخی گردشگری در سال گذشته، بسیاری از کسب و کارها در بخش‌های مختلف زنجیره این صنعت نیز یا کار خود را معلق کردند یا به کل از این حوزه بیرون رفتند. برخی‌ها اما بدون اینکه ترس را به دل‌شان راه دهند، کسب و کار خود را در بحبوحه همه‌گیری شروع کردند. استارتاپ باماگردی یکی از همین نمونه‌هاست که هنوز به یک سال نرسیده، در جشنواره وب و موبایل ایران نظرها را به خوب جلب کرده است. استارتاپی که در حوزه گردشگری مقاصد گردشگری و سفر را در سراسر کشور به مخاطبان معرفی می‌کند. باماگردی استارتاپی قزوینی است که تیمی ۶ نفره دارد و کار اصلی‌شان نیز تولید محتوا، طراحی سایت و سئو است. این گروه پیش از این نیز تجربه راه‌اندازی استارتاپ موفق «کاکتی‌استور» را داشته‌اند. در ادمه گفت‌و‌گوی ما را با بهروز دیبایی، همبنیانگذار باماگردی را می‌خوانید.
کمی درباره شروع به کار و ایده‌ای که در استارتاپ باماگردی دنبال می‌کنید، توضیح دهید
استارتاپ باماگردی را چند ماه پیش در استان قزوین به اتفاق وحید آبدارباشی‌نژاد که همبنیانگذار باماگردی است، راه‌اندازی کردیم اما در نظر داریم حوزه فعالیت‌مان را در سطح کشوری و حتی بین المللی گسترش دهیم. ایده استارتاپ باماگردی جدید نیست، در گذشته و حتی قبل از اینکه بسیاری از سایت‌های گردشگری کنونی فعالیت خود را آغاز کنند، ما وب سایتی به نام «امروز من» را مدیریت می‌کردیم. بعد از مدتی و بنا به دلایلی آن پروژه را متوقف کردیم.
حدود پنج سال پیش دامنه bamagardi.com را ثبت کردیم و چندین بار نیز تصمیم گرفتیم ایده‌مان را عملی کنیم، منتها هر بار به علت مشغله‌های کاری که اغلب هم مربوط به همین حوزه بود، عملیاتی‌سازی پروژه را عقب می‌انداختیم. امسال و بعد از اینکه اعضای دیگری به تیم‌مان افزوده شدند و از طرفی هم فرصت کافی را در اختیار داشتیم، با برنامه‌ریزی دقیق موفق شدیم استارتاپ باماگردی را تاسیس کنیم.
در کنار کار اصلی‌مان که طراحی سایت و سئو و تولید محتوا است، استارتاپ باماگردی را به عنوان بیزنسی شخصی و بنا به علاقه شخصی و همیشگی‌مان به حوزه گردشگری عملیاتی کرده‌ایم. چرا که همکارانمان کم و بیش در زمینه گردشگری دارای تجربیات خوبی بودند و از طرفی نیز چون خودمان طراح سایت هستیم و تولید محتوا و سئو می‌کنیم، بنابراین ایده راه‌اندازی استارتاپ گردشگری را عملیاتی کردیم که خوشبختانه در مدتی کوتاه در جشنواره وب و موبایل ایران دیده شدیم و جزء نامزدها قرار گرفتیم. البته ما همین تجربه را با استارتاپ کاکتی‌استور هم داشتیم که در دسته‌بندی فروشگاه‌های تخصصی از سال ۹۴ بارها در بخش‌های وبسایت یا اپلیکشن و استانی نیز کاندید شده است.
اعضای تیم استارتاپ باماگردی چند نفر هستند و چه اهدافی را در حوزه گردشگری دنبال می‌کنید؟
تیم ما در حال حاضر متشکل از شش نفر است. هدف باماگردی در شرایط کنونی که شیوع ویروس کرونا و همه‌گیری بیماری محدودیت‌هایی برای سفر و گردشگری ایجاد کرده، در وهله نخست حفظ روحیه مردم و کمک به آن‌ها در برنامه‌ریزی سفر به مقاصدی است که در آینده حضور در آن‌ها ممکن می‌شود. یعنی گردشگران با استارتاپ باماگردی با مقاصد جدیدی که از آن‌ها مطلع نیستند یا فعلا امکان سفر وجود ندارد، در این مدت آشنا شوند تا در ایام پساکرونا به صورت آگاهانه‌تر و مبتنی بر برنامه‌ریزی قبلی سفر کنند. ما تصمیم گرفته‌ایم اندازه کسب و کارمان را فعلا در همین حد نگه داریم. بعد از کرونا به طور قطع شرایط عوض خواهد شد و تصور می‌کنم اولویت‌های مردم سفرهای داخلی خواهد بود. این برنامه کوتاه‌مدت ما است و قصد نداریم تغییری در شکل و ساختار کسب و کار باماگردی ایجاد کنیم.
نوع تعامل‌تان با جامعه مخاطب چگونه است؟
ما در استارتاپ باماگردی مقاصد گردشگری را معرفی و درباره آن‌ها به صورت اختصاصی محتوا تولید می‌کنیم. چیزی شبیه به تور مجازی. بسیاری از سایت‌ها نیز در کشور ما به صورت جامع حوزه گردشگری همین کار را می‌کنند. تفاوتی که سایت باماگردی با دیگر سایت‌ها دارد این است که تیم ما خودشان اهل سفر هستند و با انواع مقاصد گردشگری در کشور آشنا هستند. اغلب مقاصدی را معرفی می‌کنیم که خودمان در گذشته به آن مکان‌ها مراجعه کرده‌ایم. به همین دلیل بسیار دقیق‌تر از دیگر سایت‌هایی که تنها مقاصد را معرفی می‌کنند و حتی ممکن است محتوای آن را از جایی کپی کرده باشند، مقاصد گردشگری را معرفی و برای آن‌ها محتوا تولید می‌کنیم. ضمن اینکه مردم نیز می‌توانند در محیط وبسایت از ما مشاوره بگیرند.
در کوتاه‌مدت قصد دارید روند فعالیت فعلی‌تان را ادامه دهید که البته منطقی هم هست. برای بازه زمانی بلندمدت‌تر چه برنامه‌هایی برای استارتاپ باماگردی طراحی کرده‌اید؟
برای دوران بلندمدت‌تر طرح و برنامه‌هایی ویژه در نظر داریم و در پی توسعه کسب و کارمان هستیم. در آینده گردشگری بین‌المللی و مقاصد توریستی و اماکن و تاسیسات گردشگری و رستوران‌ها و مراکز اقامتی و… به سایت باماگردی اضافه خواهند شد. در حوزه رزرواسیون نیز ممکن است نیاز به همکار داشته باشیم. برنامه‌مان این نیست که خودمان رزرواسیون را پیش ببریم، اما احتمال می‌دهیم با شرکت‌های فعال در حوزه گردشگری در صورت نیاز همکاری کنیم و کسب و کارمان را گسترده‌تر کنیم. یعنی خدمات را معرفی کنیم.
فناوری‌های نو و آنلاین شدن کسب و کارها و استارتاپ‌های گردشگری به بیزنس‌های سنتی و رشد صنعت گردشگری کشور نیز کمک می‌کنند. درست است که تفکر حاکم بر کسب و کارهای سنتی به دلایل مختلفی چندان میانه خوبی با فضای آنلاین و اقتضائات آن ندارد، شکی نیست که با تعامل دو سویه و مبتنی بر همکاری مشترک می‌توان برای بهبود وضعیت گردشگری کشور برای هر دو گروه مخاطب ایرانی و بین‌المللی برنامه‌ریزی کرد و به عواید آن دست یافت
برنامه دیگر این است که از مجموعه‌های گردشگری آسیب دیده از همه‌گیری حمایت کنیم. یعنی در دوران پساکرونا شرکت‌های حوزه گردشگری می‌توانند خودشان و تورها و مقاصدشان را در باماگردی معرفی کنند تا مردم بتوانند از خدمات استفاده کنند. ما در آینده زبان انگلیسی را نیز به وبسایت باماگردی احتمالاً اضافه می‌کنیم تا مخاطبان بین‌المللی علاقمند به مقاصد گردشگری ایران به محتوای مناسب و اختصاصی دسترسی داشته باشند و با جاذبه‌های جذاب و ناب کشور بیشتر آشنا شوند.
یکی از بخش‌های استارتاپ باماگردی، مربوط به خاطرات سفر است. در این بخش مخاطبان باماگردی خاطرات سفر خود را می‌نویسند یا اینکه اعضای تیم باماگردی درباره مقاصدی که سفر کرده‌اند به صورت اختصاصی تولید محتوا می‌کنند؟
ما در بخش خاطرات سفر، به معنای دقیق کلمه داستان سیر و سیاحت را بیان نمی‌کنیم. بلکه به‌روشی دیگر این کار را انجام می‌دهیم. چرا سایت‌های زیادی هستند که خاطرات سفر را می‌نویسند. ما معتقدیم نوع بیان مطالب بلند ممکن است از حوصله مخاطبان خارج باشد. یعنی اینکه کاربری بنشیند و مطلبی طولانی را مطالعه کند و در انتها هم به این نتیجه برسد که آیا به فلان منطقه سفر کنند یا نه، از نظر ما پرریسک است.
به طور معمول سعی می‌کنیم مکان‌های دینی یا مقاصد گردشگری را به‌صورت خلاصه و مفید و با تصاویر مناسب و معرف آن مکان‌ها معرفی کنیم. بسیاری از سایت‌ها پنل کاربری طراحی می کنند و در آن قسمت از کاربر می‌خواهند اگر به یک منطقه خاص سفر کرده، تعریف کند که چه اتفاقی در طی سفر افتاده و تصاویر آن را ارسال کند و… .
فعلا به این شکل نمی‌خواهیم کار کنیم. بلکه کار را کمی آسان‌تر کرده‌ایم. یعنی به جای اینکه سیستم عضویت شلوغی داشته باشیم یا بخواهیم پنل به کاربر بدهیم تا این مسیر طولانی را طی کنند و کاربران دیگر هم به صورت مجزا در هر صفحه ببینند که دیگران به کجا سفر کرده‌اند، در یک صفحه خاص محتوای اختصاصی خودمان را به نمایش می‌گذاریم. یعنی منطقه‌ای را معرفی می‌کنیم و در انتها از کسانی که به آن منطقه سفر کرده‌اند، می‌خواهیم که در بخش نظرات، توضیحات کوتاه و مفید خود را مطرح کنند. حتی این امکان را فراهم کرده‌ایم که مخاطبین امکان ارسال و درج تصاویر را داشته باشند. تمام این موارد را همکاران ما به صورت کامل بررسی می‌کنند و چنانچه لازم باشد توضیحات لازم راجع به آن مقصد خاص سفر به مخاطبان داده می‌شود.
در این مدت چه بازخوردهایی از ایده باماگردی دریافت کرده‌اید؟ آیا به شناختی از نیازهای مردم برای سفر و گردشگری دست یافته‌اید؟
باماگردی در شبکه اجتماعی اینستاگرام هم صفحه‌ای با تعداد بالای دنبال‌کننده دارد. بررسی‌های زیادی درباره نظرات مردم به خصوص در فضای اینستاگرام مجازی صورت داده‌ایم. کاربران بیشتر به دنبال این هستند که مسیرهای مختلف برای سفر را دنبال کنند. یعنی انتظار دارند مناطق را مرتبط با هم و در ادامه هم معرفی کنیم. برای مثال کاربران انتظار دارند مناطق شمالی را شهر به شهر و به صورت مرتب معرفی کنیم و معرفی‌ها نیز به صورت جامع و کامل و از جنبه‌های گوناگون باشد تا بعد از دوران همه‌گیری به این مقاصد به صورت سلسله‌وار سفر کنند. به عبارت دیگر مردم توقع دارند معرفی مقاصد شامل چند شهر و منطقه نزدیک به هم باشد تا در طی سفرهای چند روزه آینده خود بتوانند به تمام این مناطق در مدت کوتاهی سر بزنند.
یکی از ضعف‌های صنعت گردشگری در ایران، تولید مارکتینگ و بازاریابی اختصاصی است. در سال‌های اخیر کسب و کارهای نوآور وارد میدان رقابت شده‌اند. باماگردی نیز یکی از چندین استارتاپی است که به صورت اختصاصی تولید محتوا می‌کند. مطمئنا آسیب‌شناسی از وضعیت بازار گردشگری کشور انجام داده‌اید. باتوجه به اینکه قصد دارید در ادامه گردشگری بین‌المللی را نیز به باماگردی اضافه کنید. برای شناخت بیشتر گردشگری ایران چه کارهایی باید انجام داد؟
بسیاری از سایت‌هایی که در زمینه گردشگری فعالیت دارند، تنها به معرفی مقاصد گردشگری می‌پردازند و گاه اطلاعات و راهنمایی‌های که به مردم ارائه می‌کنند، درست نیست. برخی از کسب و کارها هم به این حوزه به عنوان بیزنس فکر می کنند و سودآوری اقتصادی برایشان در اولویت قرار دارد. در حالی که معرفی مقصد خوب سفر نیازمند داشتن محتوای فاخر و ارزشمند است و اگر از این مهم چشم‌پوشی شود، تبعات آن گریبانگیر صنعت گردشگری خواهد شد و نارضایتی گردشگران را به دنبال خواهد داشت.
در حال حاضر چندان به مسائل اقتصادی و بهره مالی فکر نمی‌کنیم و برعکس ورودمان به حوزه گردشگری از سر علاقه و مبتنی بر تجربه‌های شخصی است. در حقیقت تفاوت بیزنس ما با دیگران نیز در همین است. همین مسئله هم کمک می‌کند که به شکل درست و واقعی به معرفی مقاصد گردشگری بپردازیم. تصور می‌کنم این تفاوت به ما کمک می‌کند مسئولیت‌پذیرانه‌تر به تولید محتوا در حوزه گردشگری بپردازیم.
مطلب پیشنهادی: سه راز بقا و رشد استارتاپ‌های گردشگری
اصراری نداریم که مقاصد زیاد گردشگری را معرفی کنیم بلکه کوشش‌مان این است که به صورت خلاصه و مفید هر چند وقت یک‌بار مناطق مناسب و جذاب را با با ملاحظاتی نظیر تجربه سفر، مسیر سفر، هزینه سفر و رضایت مخاطبان معرفی کنیم. تصور می‌کنم این مدل کار کردن همراه با رضایت مشتری به حوزه گردشگری نیز کمک می‌کند.
در هر صورت مسیر گردشگری به سمت کسب و کارهای نوآور است و بیزنس‌ها هم روز به روز بیشتر آنلاین می‌شوند. با اینکه شرکت‌ها و آژانس‌های فعال در حوزه گردشگری چندین دهه به صورت سنتی فعالیت می‌کردند و مارکتینگ و بازاریابی را نیز به شیوه سنتی پیش می‌بردند، شکی نیست که این مدل‌ها به تدریج کنار می‌روند و جای آن‌ها را کسب و کارهای جدید می‌گیرند. اگر دقت کنید کسب و کارهای سنتی بیش از دیگران از همه‌گیری ویروس کرونا خسارت دیده‌اند.
استارتاپ باماگردی را به عنوان بیزنسی شخصی و بنا به علاقه شخصی و همیشگی‌مان به حوزه گردشگری عملیاتی کرده‌ایم. چرا که همکارانمان کم و بیش در زمینه گردشگری دارای تجربیات خوبی بودند و از طرفی نیز چون خودمان طراح سایت هستیم و تولید محتوا و سئو می‌کنیم، بنابراین ایده راه‌اندازی استارتاپ گردشگری را عملیاتی کردیم که خوشبختانه در مدتی کوتاه در جشنواره وب و موبایل ایران دیده شدیم و جزء نامزدها قرار گرفتیم
از جنبه‌ای دیگر حتی می‌توان ادعا کرد فناوری‌های نو و آنلاین شدن کسب و کارها و استارتاپ‌های گردشگری به بیزنس‌های سنتی و رشد صنعت گردشگری کشور نیز کمک می‌کنند. درست است که تفکر حاکم بر کسب و کارهای سنتی به دلایل مختلفی چندان میانه خوبی با فضای آنلاین و اقتضائات آن ندارد، شکی نیست که با تعامل دو سویه و مبتنی بر همکاری مشترک می‌توان برای بهبود وضعیت گردشگری کشور برای هر دو گروه مخاطب ایرانی و بین‌المللی برنامه‌ریزی کرد و به عواید آن دست یافت.
آیا سرمایه‌ای جذب کرده‌اید یا پیشنهاد سرمایه‌گذاری به شما رسیده است؟
خیر. استارتاپ باماگردی با توجه به اینکه مدت کوتاهی است شروع به فعالیت کرده، هنوز به مرحله جذب سرمایه نرسیده است. طبیعی است در این مرحله کسب و کار ما چندان دیده نشود اما یک مسئله را نباید فراموش کرد. به طور کلی به استارتاپ‌های مستقر در شهرستان مانند پایتخت به آن‌ها توجه نمی‌شود. ما با توجه به تیمی که در استارتاپ باماگردی دور همدیگر جمع شده‌ایم و سابقه‌ای که در راه‌اندازی استارتاپ کاکتی‌استور و دیگر پروژه های موفق دیگرمان داریم، دوست داریم بیشتر دیده شویم. این وضعیتی است که بسیاری از استارتاپ‌های مستقر در شهرستان‌ها با آن روبرو هستند.
در سال‌های گذشته نیز ظاهرا امتیاز و مزایای خاصی بر اساس شایسته سالاری برای استارتاپ های مستقر در شهرستان‌ها از طرف نهادهای مختلف در نظر گرفته نشده است و یا تعداد کسب و کارهای حمایت شده مشابه ما بسیار ناچیز بوده است. ما تماما به صورت خودگردان و با تلاش‌های خودمان و تنها با اتکا به شوق و علاقه کسب و کارهایمان را سرپا نگه داشته‌ایم و مسیر رشد را طی کرده‌ایم. به باور بنده استارتاپ‌های مستقر در شهرستان‌ها با دانش و نیروی انسانی کاربلد، پتانسیل‌های بالایی دارند و اگر به آن‌ها توجه شود، شایستگی خود را نشان خواهند داد و بازدهی اکوسیستم نوآور کشور را در تمام حوزه‌ها و از جمله گردشگری بالاتر می‌برند.
با اینکه بارها سراغ نهادهای متولی حمایت از کسب و کارهای فناورانه و استارتاپی رفته‌ایم، به در بسته خورده‌ایم و در این زمینه جشنواره وب و موبایل کمک بسیار بیشتری به ما کرده است. این چالشی بزرگ برای تمام استارتاپ‌های مستقر در شهرستان‌هاست که بر جذب سرمایه و مراحل رشد و تکامل آن‌ها اثر می‌گذارد. با همه این‌ها ما در استارتاپ باماگردی از جذب سرمایه یا همکاری‌های مشترک با شرکت‌ها و کسب و کارهای فعال در زمینه گردشگری استقبال می‌کنیم.
