گردشگری نجومی چیست و آیا ایران پتانسیل این شاخه از گردشگری را دارد؟
در تعریف کلی گردشگری نجومی اینگونه آمده که هر فعالیتی که به قصد دیدن آسمان و پدیده‌های شگفت‌انگیز آن انجام شود، گردشگری نجومی یا اَسترو توریزم قلمداد می‌شود. این نوع از گردشگری شاید به اشتباه تنها مختص آسمان شب و رصد ستارگان شناخته شده باشد اما باید توجه داشته باشید که این گردشگری تقریبا همه پدیده‌های شکل گرفته در آسمان مانند: خورشید گرفتگی و غیره را نیز در برمی‌گیرد.
گردشگری نجومی یا استرو توریزم یکی از شاخه‌های طبیعت گردی است که در میان شاخه‌های مختلف گردشگری از طرفداران و علاقه‌مندان بسیار زیادی برخوردار است. این نوع از گردشگری با توجه به پدیده‌های مختلف نجومی و طبیعی در نقاط مختلف جهان یکی از پرطرفدارترین شاخه‌های طبیعت‌گردی نیز محسوب می‌شود. نکته جالب توجه در مورد گردشگری نجومی این است که تقریبا در تمام فصول سال امکان انجام و برگزاری آن وجود دارد و تنها مختص به یک فصل مشخص نیست.
کشور ما ایران با توجه به چهار فصل بودن و داشتن اقلیم‌های متفاوتی مانند: دریا، کویر، رشته کوه و جنگل پتانسیل بسیار خوبی را برای انواع طبیعت‌گردی دارد. برخلاف همه باورها که کویر بهترین مکان برای این نوع از گردشگری است باید بگوییم که یکی از بهترین نقاط برای گردشگری نجومی، کوه‌ها و کوهستان‌ها در همه جای دنیا هستند، چنانچه همه رصد خانه‌ها تقریبا بر بلندای کوه و به دور از آلودگی نوری و غبار ساخته می‌شوند.
در ادامه به معرفی چند نمونه از مناطق کمتر توجه شده در زمینه گردشگری استرو توریزم می‌پردازیم.
شاید برای شما جالب باشد بدانید که تهران و مناطق اطراف آن به دلیل کوهستانی بودن شرایط گردشگری نجومی بسیار خوبی را دارد. از اینرو مناطق کوهستانی اطراف تهران مانند دماوند، شمشک، دیزین و دشت هویج و دشت واریش می‌تواند گزینه‌های مناسبی برای رصد آسمان باشند. چنانچه رزرو هتل برای تورهای گردشگری نجومی در میان هتل‌های اطراف تهران مانند: هتل دیزین، هتل توچال و هتل شمشک که این هتل تهران از جمله اولین بوتیک هتل‌های ایران به شمار می‌رود بسیار پرتکرار و روبه افزایش بوده است.
یکی دیگر از نقاطی که پتانسیل بسیار بالایی برای گردگشری نجومی دارد اما شناخته شده و بارز نیست، کویر مزینان در استان خراسان رضوی است. این کویر یکی از بکرترین مناطق دشت کویر به‌شمار می‌رود و در جاده اصلی تهران به مشهد قرار دارد. این کویر با توجه به قرارگیری در مسیر پرتردد تهران به مشهد، یک مقصد عالی برای این نوع از گردشگری محسوب می‌شود. چنانچه برای اقامت و استفاده از امکانات رفاهی با توجه به فاصله نه چندان دور این کویر تا خراسان رضوی می‌توانید رزرو هتل مشهد یا اقامتگاه‌های اطراف این منطقه را انجام داد.
شاید اگر کسی به شما در مورد رصد آسمان شمال کشور بگوید، تعجب کنید که مگر آسمان شمال کشور برای رصد و گردشگری نجومی مناسب است؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که بله با توجه به رصد خانه آلاشت مازندران این نوع از گردشگری در شمال ایران نیز رواج دارد.
مجموعه رصد خانه و آسمان‌نمای آلاشت با نام « رصد خانه آیت الله صالحی مازندرانی» به‌عنوان تنها رصد خانه استان‌های شمالی ایران قرار دارد و نخستین رصد خانه استان مازندران محسوب می‌شود. این رصد خانه با هدف ایجاد طرح آموزشی و افزایش جاذبه‌های تفریحی و توریستی در سال 1386 از سوی شهرداری آلاشت بر روی یکی از تپه‌های این شهر ساخته شد.
ارتفاع این رصد خانه 1815 متر از سطح دریا است و از سه طرف به پرتگاه منتهی می‌شود. دسترسی این رصد خانه از سوی یک راه پلکانی طولانی میسر می‌شود و در انتها یک ساختمان کوچک مدور که فراتر از ابرها قرار گرفته، نمایان می‌شود. این رصد خانه زیبا با هدفت جذب گردشگر دارای یک نمای بسیار فوق‌العاده از کوه‌های جنگلی دره‌های عمیق مه گرفته است. علاوه بر چشم‌انداز بسیار زیبا همچنین این مکان مجهز به ابزار و امکانات رصد آسمان نیز است که همین امر در جذب گردشگر و علاقه‌مندان به نجوم موثر است.
همانطور که در قسمت بالا نیز به آن اشاره کردیم، کشور ما با توجه به چهار فصل بودن و داشتن پتانسیل بالای گردشگری فراوان از جذب گردشگر بالایی در حوزه‌های مختلف برخوردار است. این پتانسیل در نقاط مختلف کشور به‌صورت متفاوت و متنوعی راه‌گشای اقتصاد گردشگری خواهد بود. گردشگری نجومی یا استرو توریزم یکی از شاخه‌های گردشگری است که با توجه به نمود آن در طی سال‌های اخیر از رشد و ارتقای خوبی برخودار شده است. با گسترش زیرساخت‌های این نوع از گردشگری و ایجاد مسیرها و موقعیت‌های جدید در حوزه گردشگری نجومی، می‌توان توسعه و جذب گردشگر بیشتری را شاهد بود.